Architektura kościoła

Kościół jest trzyprzęsłowy; pierwsze przęsło stanowi nawę, drugie – o podwójne szerokości – tworzy jakby nawę poprzeczną, a trzecie, takie samo jak pierwsze, pełni funkcję prezbiterium. Kościół jest nieduży: jego korpus ma wymiary ok. 12 /22,5 nawa poprzeczna/ na 25 metrów. Od frontu przybudowana jest kwadratowa /5 na 5 m/ kruchta, z tyłu takaż sama zakrystia. Cokół wymurowany jest z kamienia, a mury ponad cokołem z cegły. Nawę i prezbiterium przykrywały sklepienia krzyżowe, na skrzyżowaniu nawy i transeptu – żaglaste, a na ramionach transeptu – kolebkowe.

Fasada główna kościoła jest trójosiowa, ozdobiona wysokim trójkątnym szczytem, przechodzącym przy pomocy spływów do usytuowanych na narożnikach postumentów dźwigających kamienne, ażurowe wazony. Pionowe podziały dokonane zostały za pomocą pilastrów /na narożnikach zdwojonych/ z kamiennymi kapitelami o rocaille’owych formach, /powtórzonych potem we wnętrzu, gdzie wykonano je z drewna/. Na najwyższej kondygnacji, w części środkowej, półkoliście zamknięta i bogato oprofilowana wnęka mieściła malowidło przedstawiające Niepokalane Poczęcie Matki Boskiej.

Na poziomie środkowym znajduje się wysokie okno doświetlające wnętrza: nawę i umieszczony pod nim, wsparty na arkadzie, chór muzyczny. Dobudowana od frontu kruchta nakryta jest dwuspadowym dachem, przysłoniętym balustradą plecionkową i trójkątnym szczytem. Elewacje boczne nie posiadają już podziałów pilastrowych. Jest w nich za to wyraźnie oddzielona partia cokołowa. Półkoliście zamknięte okna nie są duże, ale optycznie powiększają je wklęsłe rozglifienia.

Architekturę hodowickiego kościoła z pewnością uznać należy za wybitną. Kościół w Hodowicy jest dziełem znacznie dojrzalszym niż kościół w Nawarii; projekt powstał 20 lat później i Meretyn wykazał tu pełnię swych możliwości twórczych. Na szczególną uwagę zasługują zarówno doskonałość w kształtowaniu proporcji jak i niezwykle staranny dobór detalu. Bernard Meretyn ma też swój autorski udział w powstaniu wystroju rzeźbiarskiego świątyni, projektując najprawdopodobniej znaczne partie wystroju i akceptując inne, wykonywane przez swego stałego współpracownika – rzeźbiarza Jana Jerzego Pinsla.

Kościół został wzniesiony na planie krzyża jako jednonawowa budowla z krótkim transeptem pośrodku i prostokątnie zamkniętym prezbiterium z umieszczoną za nim zakrystią, której odpowiednikiem po przeciwległej stronie jest podobnej wielkości kruchta. Zachowaną fasadę zdobią pilastry a wieńczy wysoki fronton wolutowy z trójkątnym naczółkiem, udekorowany kamiennymi wazonami. Trójkątny naczółek wieńczy też kruchtę.

W środku zachowały się fragmenty XVIII-wiecznych malowideł Aleksandra Rolińskiego.

Przygotowano wg J. K. Ostrowskiego: Kościół parafialny p.w. Wszystkich Świętych w Hodowicy. W: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. T. 1. Materiały do dziejów sztuki sakralnej. Kraków 1993

Author: admin2