Twórcy kościoła w Hodowicy

Bernard Meretyn

Lwowski architekt, prawdopodobnie pochodzący z terenów Cesarstwa Niemieckiego. Od 1745 roku był on nadwornym architektem króla Augusta III Sasa. Jest uważany za prekursora form rokokowych na ziemiach polskich. Niewiele wiemy o jego życiu przed przybyciem do Lwowa w roku 1738. Współpracował z architektem Marcinem Urbanikiem z Zamościa. Obydwaj nie należeli do lwowskiego cechu budowniczych, co stało się przyczyną nieustających konfliktów. Początkowo jego protektorem był radca miejski Carlo Garani, dla którego przebudował kamienicę i pałac we Lwowie, zwany później pałacem Biesiadeckich. Potem architekta zaprotegował starosta kaniowski Mikołaj Bazyli Potocki, który zlecił mu prace w Horodence i Buczaczu. Meretyn współpracował z rzeźbiarzem Janem Jerzym Pinslem.

Najważniejsze dzieła: katedra św. Jura we Lwowie (1746-1764), ratusz w Buczaczu (1750-1751), kościół Przemienienia Pańskiego w Tarnogrodzie (1750-1771), kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i klasztor Teatynów w Horodence (1743-1766) oraz kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Nawarii (1739–1748).

Kościół Wszystkich Świętych w Hodowicy (1751-1758), który powstał dzięki fundacji ks. Szczepana Mikulskiego, archidiakona lwowskiego, stał się wzorem dla innych świątyń: w Łopatynie, Brzozdowcach, Kołomyi, Busku i Tarnogrodzie.

Jan Jerzy Pinsel

Niewiele wiemy o życiu i twórczości wielkiego artysty Jana Jerzego Pinsla. Tworzył w latach 1750-1761 pod protektoratem starosty kaniowskiego Mikołaja Bazylego Potockiego, mecenasa sztuk na wschodnich rubieżach Rzeczypospolitej, fundatora okazałych świątyń i budowli świeckich i ich rzeźbiarskiego wystroju. Współpracował z jednym z największych lwowskich architektów Bernardem Meretynem. Twórczość Mistrza Pinsla mieszcząca się w kręgu oddziaływania sztuki południowoniemieckiej, wyróżnia się na tle współczesnej sobie rzeźby epoki rokoka szczególną ekspresją i dramatyzmem przedstawień. Jan Jerzy Pinsel miał pracownię w Buczaczu. Tworzył początkowo w kamieniu, zdobiąc wznoszone przez Meretyna budowle: ratusz w Buczaczu (ok. 1750 r.), katedrę św. Jura we Lwowie (1759-61), zespoły ołtarzowe wyrzeźbione w drewnie, przeznaczone dla kościołów m.in. w Horodence (1752-1755), Hodowicy (ok. 1758) oraz w Monasterzyskach (1761), rzeźby dla kaplicy w Mariampolu, klasztoru w Sąsiadowicach, rzeźby kościoła św. Marcina we Lwowie, rzeźby i reliefy dla cerkwi św. Pokrowy w Buczaczu.

Artysta wychował około czterdziestu uczniów i kontynuatorów swej sztuki. W XIX wieku postać Pinsla została zapomniana, a do panteonu słynnych rzeźbiarzy został przywrócony dopiero po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po I wojnie światowej, kiedy to dwóch lwowskich historyków: Tadeusz Mańkowski i Zbigniew Hornung rozpoczęło badania nad warsztatem rzeźbiarza. Ustalili oni niemal wszystkie prace przez niego wykonane. W pomieszczeniach kościoła Niepokalanego Poczęcia NMP we Lwowie przy placu Mytnym urządzono staraniem Borysa Woźnickiego muzeum rzeźby Jana Jerzego Pinsla.

Przygotowano wg

J. K. Ostrowski: Kościół parafialny p.w. Wszystkich Świętych w Hodowicy. W: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. T. 1. Materiały do dziejów sztuki sakralnej. Kraków 1993

Z. Hornung: Majster Pinsel snycerz: karta z dziejów polskiej rzeźby rokokowej. T. 10 z Rozprawy Komisji Historii Sztuki. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976